Odsłonięto mroczną tajemnicę lasu. Apel do rodzin ofiar!

Trwają kolejne prace archeologiczne prowadzone przez IPN Gdańsk, które ujawniają dramatyczne ślady jednej z największych niemieckich zbrodni początku II wojny światowej. Wśród znalezisk w Lesie Szpęgawskim są spalone szczątki, osobiste przedmioty oraz dowody na próbę zatarcia zbrodni. Instytut apeluje do rodzin ofiar: "możesz przekazać informacje o historii bliskich lub udostępnić materiał genetyczny, który pomoże w identyfikacji ofiar".

Od 5 maja 2025 r. jest realizowany kolejny sezon badań archeologicznych w Lesie Szpęgawskim w ramach śledztwa prowadzonego przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku.

— Prace miały z jednej strony na celu odnalezienie nieznanych i nieoznaczonych grobów związanych z masowymi zbrodniami, do których dochodziło na ich terenie od jesieni 1939 r. do końca stycznia 1940 r. z drugiej zaś strony zmierzały do zadokumentowania i przeanalizowania materialnych śladów związanych z tuszowaniem masowych zbrodni w Lesie Szpęgawskim pod koniec 1944 r. w ramach tzw. Akcji 1005 (niem. Aktion 1005) – akcji ekshumacyjnej mającej zniszczyć materialne dowody niemieckich zbrodni z początkowego okresu II wojny światowej - informuje Instytut Pamięci Narodowej w Gdańsku.

Z dotychczasowych ustaleń wynika, iż nie wszystkie groby masowe zostały przebadane w trakcie powojennych ekshumacji prowadzonych w Lesie Szpęgawskim.

— To samo należy zauważyć w kontekście akcji niszczenia dowodów zbrodni pod koniec 1944 r. Także po Akcji 1005 pozostały w badanym miejscu materialne ślady m.in. spalone szczątki ludzkie, fragmenty drewna użytego do budowy stosów, na których wydobyte zwłoki ofiar zostały spalone, łuski i pociski zarówno od broni palnej krótkiej i długiej oraz drobne rzeczy osobiste należące do ofiar. Wśród tych ostatnich można wymienić: krzyżyki i medaliki, guziki cywilne i wojskowe, metalowe elementy podbić butów, różnego rodzaju sprzączki i klamry, wpinki różnego typu, zegarki, wpinki do mankietów, monety o różnym nominale - podaje IPN.

W toku prac zbadano 3 groby. W grobie nr 9 ujawniono luźno, bez układu anatomicznego niespalone ludzkie szczątki kostne (całe kości lub ich fragmenty) należące do osób dorosłych.

— W grobie nr 16 ujawniono łącznie prawie 200 kg kości. Kości niespalone należały do kilkudziesięciu osób dorosłych, kobiet i mężczyzn w różnym wieku. Ponadto obecne były kości dzieci w wieku od 7-14 lat i/lub nieco powyżej. Kości spalone należały przede wszystkim do osób dorosłych, choć odnaleziono też nieliczne kości dziecięce do 7. roku życia. Minimalną liczbę osób ustalono na podstawie najliczniej zachowanych fragmentów, tj. części skalistych kości skroniowych, która wyniosła 84 osoby. W grobie nr 32 ujawniono skrzynie z koścmi nie niespalonymi, bezładnie w nich złożonymi. W każdej ze skrzyń znajdowały się kości różnych partii szkieletu, w tym kości udowych czy czaszki. W jednej ze skrzyni ujawniono figurkę Matki Boskiej - podaje IPN.

Jak wynika z analizy ogółu zabezpieczonego materiału, spalone szczątki ofiar musiały być przeszukiwane za wartościowymi przedmiotami. Niemniej badania nadal pozwoliły na odnalezienie unikalnych przedmiotów osobistych należących do ofiar.

— Instytut Pamięci Narodowej w Gdańsku zwraca się z prośbą do wszystkich osób, których krewni stracili życie z rąk funkcjonariuszy i współpracowników III Rzeszy na terenie Starogardu Gdańskiego oraz powiatu starogardzkiego, o zgłaszanie się do IPN Oddział w Gdańsku w celu zdania relacji o historii swoich krewnych oraz ewentualnego udostępnienia materiału genetycznego do badań identyfikacyjnych - apeluje IPN.

Byliście świadkami zdarzenia w naszym regionie? Chcecie aby nasza redakcja zajęła się jakimś tematem? Czekamy na Wasze sygnały i informacje. Można kontaktować się z naszą redakcją za pośredni.ctwem strony facebookowej i mailowo: [email protected]. Dyżurujemy także pod numerem telefonu 729 715 670.