W nocy z soboty 29 marca na niedzielę 30 marca 2025 r. nastąpi przejście na czas letni. Oznacza to, że o godzinie 2:00 zegary zostaną przesunięte o godzinę do przodu, co skróci sen wielu osób. Dla mieszkańców Kociewia i reszty Polski oznacza to więcej światła wieczorami, ale również krótsze poranki.
Czy zmiana czasu wciąż ma sens? Dyskusja na ten temat trwa od lat. W Unii Europejskiej nadal obowiązuje system sezonowych zmian czasu, choć wiele państw domagało się jego zniesienia. Polska, podobnie jak inne kraje Wspólnoty, wprowadza czas letni na podstawie rozporządzenia, które obowiązuje do 2026 roku.
Zmiana czasu na letni w Polsce odbywa się zgodnie z harmonogramem przyjętym w całej Unii Europejskiej. Ostatnia niedziela marca to moment, kiedy wskazówki zegara przesuwamy do przodu, a jesienią – w ostatnią niedzielę października – cofamy je o godzinę. System ten wprowadzono w XX wieku, głównie w celu oszczędności energii i lepszego dostosowania aktywności ludzi do światła słonecznego.
W Polsce po raz pierwszy zmianę czasu wprowadzono w okresie międzywojennym. Po krótkiej przerwie stosowano ją w latach 1946-1949, 1957-1964 i od 1977 roku nieprzerwanie. Praktyka ta ma zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników.
Główne zalety zmiany czasu to:
Więcej naturalnego światła wieczorem, co sprzyja aktywności na świeżym powietrzu.
Niższe zużycie energii elektrycznej.
Korzyści dla gospodarki – dłuższe godziny otwarcia punktów usługowych, muzeów i atrakcji turystycznych.
Poprawa bezpieczeństwa na drogach dzięki lepszej widoczności w godzinach szczytu.
Jednak zmiana czasu ma też swoje minusy:
Krótszy sen w noc przejściową może prowadzić do przemęczenia i problemów ze snem.
Zaburzenie rytmu okołodobowego, zwłaszcza u osób starszych i dzieci.
Problemy logistyczne – zmiany rozkładów jazdy pociągów i lotów.
Brak jednoznacznych dowodów na oszczędność energii – niektóre badania wskazują, że zużycie prądu pozostaje bez zmian.
Dyskusja nad zniesieniem zmian czasu trwa od lat. Gdybyśmy pozostali przy jednym czasie przez cały rok, to:
Czas letni przez cały rok (UTC+2) oznaczałby więcej ciemnych poranków zimą, ale także dłuższe wieczory z naturalnym światłem.
Czas zimowy przez cały rok (UTC+1) dałby jaśniejsze poranki, ale również wcześniejszy zmrok latem.
W 2018 roku Komisja Europejska przeprowadziła konsultacje społeczne, w których 84% respondentów opowiedziało się za zniesieniem zmian czasu. W Polsce poparcie dla takiego rozwiązania wynosiło ponad 78%, a większość osób preferowała czas letni przez cały rok. Mimo to, ze względu na pandemię i inne priorytety polityczne, temat został odłożony na później.
Eksperci zalecają, by w dniach poprzedzających zmianę czasu stopniowo przesuwać godzinę snu i budzenia się. Dobrze jest również unikać ekranów tuż przed snem i zadbać o aktywność fizyczną w ciągu dnia. Warto też pamiętać, że większość urządzeń elektronicznych – takich jak telefony, komputery i smartwatche – automatycznie dostosuje czas.
Na powrót do czasu zimowego będziemy musieli poczekać do ostatniej niedzieli października 2025 roku. Wtedy to, w nocy z 25 na 26 października, zegary zostaną cofnięte o godzinę – odzyskamy straconą wiosną godzinę snu. Do tego czasu pozostaje nam cieszyć się dłuższymi dniami i cieplejszymi wieczorami.
Byliście świadkami zdarzenia w naszym regionie? Czekamy na Wasze sygnały i informacje. Można kontaktować się z nami za pośrednictwem strony facebookowej i mailowo: [email protected]. Dyżurujemy także pod numerem telefonu 729 715 670.
