31.08.2019 15:33 5 raz
Źródło: 1wrzesnia39.pl/IPN
To był piątek. Dzieci jeszcze spały, być może śniąc o mającym się tego dnia rozpocząć roku szkolnym. Ten jednak się nie rozpoczął. O godzinie 4:45 niemiecki pancernik szkolny „Schleswig-Holstein” wystrzelił pociski, które spadły na stanowiska polskich żołnierzy na Westerplatte. Pierwszego września 1939 roku nad ranem rozpoczęła się II wojna światowa.
„1 września 1939 roku. O godzinie 4:45 niemiecki pancernik szkolny „Schleswig-Holstein” rozpoczął ostrzał Westerplatte, Wojskowej Składnicy Tranzytowej na terenie Wolnego Miasta Gdańska, bronionej przez załogę (około 200 żołnierzy) pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego i kpt. Franciszka Dąbrowskiego. Przez 7 dni bohatersko odpierała ona powtarzające się ataki niemieckie z morza, ziemi i powietrza, stając się symbolem polskiego oporu” – tak Instytut Pamięci Narodowej opisuje wydarzenia z początku września 1939 roku.
W Gdańsku też trwały walki. Bronili się polscy pocztowcy. Obroną Poczty Polskiej w Gdańsku dowodził Konrad Guderski. Polacy poddali się po południu, kiedy budynek poczty został podpalony. W miesiąc później zostają rozstrzelani przez Niemców.
Pierwszego września rozpoczyna się także obrona polskiego Wybrzeża w rejonie Gdyni i Oksywia. Dowództwem Lądowej Obrony Wybrzeża kierował płk Stanisław Dąbek. Siłami Marynarki Wojennej dowodzi kontradm. Józef Unrug.
W 80. rocznicę tych wydarzeń do Gdańska przyjechać mają delegacje zagraniczne z 24 miast dotkniętych drugą wojną światową. Swoją obceność na Westerplatte potwierdzili m.in.: Sadiq Khan – burmistrz Londynu; Rabbi DovHayun – wiceburmistrz Hajfy, Sawsan Chebli – sekretarz stanu z Berlina czy przedstawiciele japońskiej Osaki. Będą premier RP Mateusz Morawiecki i Frans Timmermans, pierwszy wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej.
Z kolei Miasto Gdańsk i Muzeum Gdańska zapraszają wszystkich także na trzecią edycję festiwalu „Westerplatte. Spotkania z Historią”, który odbędzie się tradycyjnie na półwyspie w dniach 31 sierpnia i 1 września (sobota–niedziela). Celem wydarzenia jest przybliżenie bohaterskiej obrony Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte oraz umundurowania, uzbrojenia Wojska Polskiego z okresu II wojny światowej.
W niedzielę, 1 września, na Westerplatte o godzinie 4:45 rozpoczną się obchody rocznicy wybuchu wojny. Będzie można tam dotrzeć bezpłatną, gdańską komunikacją miejską.
