Starogardzianie po raz kolejny przywitali generała Hallera

We środę 29 stycznia 2020 roku, podobnie jak 100 lat temu, starogardzianie tłumnie i z entuzjazmem wyszli na ulice miasta. Witali gen. Józefa Hallera. W setną rocznicę powrotu miasta w granice Rzeczypospolitej odbyła się historyczna rekonstrukcja tych ważnych wydarzeń.

Sto lat temu, dowódca Frontu Pomorskiego generał Józef Haller, wjechał do miasta od strony Pelplina. W monografii „Królewskie miasto Starogard – stolica Kociewia” autorstwa Jana Buchholza i Andrzeja Szklarskiego o wkroczeniu gen. Jana Hallera do Starogardu, czytamy:

„Nareszcie dnia 29 stycznia 1920 roku, w przepisanym czasie i porządku, wkroczyła do Starogardu armia generała [Józefa] Hallera i zajęła stolicę Kociewia wraz z całą okolicą na rzecz Najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej. Był to naprawdę dzień wielki i najpiękniejszy w dziejach Starogardu. Wojsko polskie przywitał na przedmieściu pelplińskim Sokół starogardzki w jednolitym umundurowaniu a prezes Sokoła Maksymilian Wiśniewski z konną eskadrą torował polskiemu żołnierzowi drogę do miasta. Na wszystkie ulice wyległy tłumy ludu a twarz niejednego starego Kociewiaka zrosiła się łzami. Była to mroźna zima, ale w mieście nikt jej nie czuł, wszędzie panowała wielka radość. Stary rynek grodu kociewskiego przystrojono wspaniale w łuki triumfalne, girlandy, chorągwie narodowe i omajono go zielenią młodych świerków. (…)”

fot. Magdalena Dalecka/UM Starogard Gdański

— Mieszkańcy Starogardu i okolic. Staję przed Wami jako generał Polskiego Wojska, ale nad to, jako wasz rodak, brat wasz i syn polskiej ziemi, by wam obwieścić, że po 148 latach hańby, po półtora wieku niewoli, przyszedł czas oswobodzenia! Pomorze jest wolne! Pomorze jest Polskie! – powiedział gen. Józef Haller w orędziu do narodu podczas środowej inscenizacji. – Bracia ukochani… Wiem, że łatwo nie było, a zaciekłość zaborcy, z jaką germanizował, rugował, wprowadzając pruski, a wcześniej krzyżacki ład i porządek, odcisnęły piętno na tej ziemi, ale was nie zniszczyły, bo nie złamały polskiego ducha! Choć przyparliście byli do muru, kazano wam klękać i powtarzać w germańskim języku maksymy, bezlitośnie okładając przy tym niemiecką rózgą, wy wsłuchani w głosy przodków, wołających z za grobu „Jeszcze Polska nie zginęła!”, zachowaliście język, kulturę i nie bacząc na represje oraz groźby Kaiserów i kanclerzy wyczekiwaliście dnia, w którym będzie można krzyczeć z łzami w oczach WOLNOŚĆ! POLSKA! – zakończył.

fot. Magdalena Dalecka/UM Starogard Gdański

Wieczorem o godzinie 18:00 starogardzianie wysłuchali sentymentalnego koncertu pieśni patriotycznych w wykonaniu Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze” im. Tadeusza Sygietyńskiego.