Kociewie, z jego malowniczymi lasami i rzekami, to jedno z najcenniejszych przyrodniczo miejsc w Polsce. Rezerwat „Krzywe Koło w Pętli Wdy”, utworzony w 1960 roku, stanowi prawdziwą perłę regionu, chroniąc unikalne ekosystemy Borów Tucholskich i bogatą bioróżnorodność. Jednak, by zachować ten naturalny skarb, konieczne są dalsze działania ochronne, edukacyjne i współpraca na rzecz przyszłości przyrody Kociewia.
Rezerwat „Krzywe Koło w Pętli Wdy” to jedno z najbardziej znanych miejsc przyrodniczych Kociewia. Utworzony w 1960 roku, zajmuje około 10 hektarów i leży w gminie Osiek, w Borach Tucholskich. To wąski półwysep otoczony ze wszystkich stron meandrującą rzeką Wdą, co nadaje temu miejscu wyjątkowy charakter krajobrazowy. Otaczające lasy naturalne, szczególnie grąd subkontynentalny, ochraniają rzadkie rośliny zielne i drzewostany, które w innych częściach regionu uległy przekształceniom.
Oprócz Krzywego Koła, Kociewie jest bogate w lasy stanowiące fragmenty Borów Tucholskich. Lasy te nie tylko pełnią funkcję rekreacyjną – są też domem dla wielu gatunków fauny i flory. Wśród roślin spotyka się rzadkie zioła i rośliny leśne, jak lilie czy rośliny runa leśnego grądu. Rzeki — Wda jest tego przykładem — wraz z dolinami i przyległymi ekosystemami szuwarowymi i łąkowymi, tworzą ważne korytarze ekologiczne, miejsca lęgowe dla ptaków wodnych, schronienia dla drobnych ssaków i płazów.
Rezerwat Krzywe Koło jest chroniony czynnie — to nie tylko zakaz wycinki czy przejeżdżania pojazdami, ale też działania polegające na zachowaniu naturalnego charakteru terenu, zwalczaniu ekspansji roślinności obcej (np. świerka tam, gdzie nie powinien dominować), ochrona siedlisk drzew pomnikowych i porostów – jak granicznik płucnik, który w Borach Tucholskich ma nieliczne stanowiska. Zagrożenia to m.in. presja rekreacyjna, fragmentacja lasu, zmiany warunków hydrologicznych oraz zanieczyszczenie lokalne (ścieki, nawozy z pól, ludzkie odpady).
Rozbudowa sieci ścieżek edukacyjnych i punktów obserwacyjnych, pozwalających odwiedzającym poznać ekosystem bez jego niszczenia.
Współpraca z uczelniami i organizacjami pozarządowymi, by prowadzić monitoring bioróżnorodności (roślinność, ptaki, płazy, porosty) i reagować na zmiany.
Edukacja lokalna – szkoły, sołectwa, mieszkańcy – kampanie “Poznaj swój las”, warsztaty przyrodnicze, by wzmacniać świadomość ochrony przyrody.
Kontrola i ograniczenie działań degradujących – np. zakaz hałasu, zakaz wjazdu terenowych pojazdów, ochrona terenów przyległych, które często są zaniedbane.
Kociewie ma mocny fundament natury, który stanowi olbrzymią wartość – przyrodniczą, turystyczną i kulturową. Rezerwat Krzywe Koło to symbol tej wartości. Ale by region zachował i rozwijał swój dziki, bioróżnorodny charakter, potrzebne są konkretne działania – ochrona czynna, edukacja i planowanie uwzględniające naturę.
Byliście świadkami zdarzenia w naszym regionie? Czekamy na Wasze sygnały i informacje. Można kontaktować się z nami za pośrednictwem strony facebookowej i mailowo: [email protected]. Dyżurujemy także pod numerem telefonu 729 715 670.