Początków wyjątkowej tożsamości Kociewia należy szukać w jego bogatym, wielogłosowym dziedzictwie. Region kształtowany był przez różne grupy etnograficzne, takie jak Lasacy, Feteracy czy Olędracy, z których każda wniosła swój unikalny wkład w kulturę, język i sposób gospodarowania. To właśnie z tej mozaiki wyłoniła się charakterystyczna kociewska gwara, tradycyjna drewniana zabudowa, układ dawnych wsi oraz specyficzny model rolniczo-leśnej gospodarki. Przez pokolenia te właśnie elementy – codzienne życie wpisane w rytm natury i lokalnej społeczności – były żywym rdzeniem, który budował niepowtarzalną duszę tej krainy.
Dzisiejsze Kociewie to region prowadzący ciągły dialog między przeszłością a teraźniejszością. Dynamicznie rozwijające się miasta, takie jak Starogard Gdański, Tczew czy Świecie, oferują nowoczesną infrastrukturę, dostęp do usług i globalnej komunikacji, będąc jednocześnie aktywnymi ośrodkami pielęgnującymi lokalną kulturę. Organizowane są tu festiwale gwarowe, warsztaty rękodzieła czy pokazy tradycyjnej kuchni. Choć współczesne domy, drogi i sklepy zmieniły krajobraz i styl życia, odchodząc niekiedy od sielskiego obrazka dawnej wsi, to właśnie w tych miastach często bije najżywiej serce kociewskiej tożsamości.
Mimo przemian, jednym z najsilniejszych filarów regionu pozostaje jego kultura niematerialna. Gwara kociewska, choć używana przez coraz węższe grono, jest przedmiotem badań, nauki i artystycznych adaptacji. Opowieści, zwyczaje (jak słynne „pustoki”) oraz charakterystyczna kuchnia z domowym chlebem i powidłami stanowią żywy kod, przekazywany przez lokalne wspólnoty, koła gospodyń, zespoły folklorystyczne i pasjonatów. To właśnie dzięki tym społecznościom i ich zaangażowaniu w ochronę spuścizny, Kociewie zachowuje swoją unikalność w zglobalizowanym świecie.
Region stoi przed typowymi wyzwaniami współczesności: migracjami młodych ludzi do większych ośrodków, zmianami w strukturze gospodarczej i naturalnym zanikaniem tradycyjnego stylu życia. Jednak w tych wyzwaniach kryją się również szanse. Rozwój turystyki kulturowej i agroturystyki, rosnące zainteresowanie ekologią, lokalną historią i autentycznym doświadczeniem „slow life” przywracają wartość tradycyjnym umiejętnościom i krajobrazowi. Dbałość o przyrodę – Bory Tucholskie, rzeki Wdę i Wierzycę – staje się nie tylko ochroną dziedzictwa naturalnego, ale także nową formą kultywowania szacunku do ziemi, tak charakterystycznego dla poprzednich pokoleń.
Kociewie udowadnia, że rozwój nie musi oznaczać utraty duszy. To region, który uczy, jak można czerpać z udogodnień nowoczesności, jednocześnie z czułością pielęgnując to, co lokalne i unikalne. Jego siłą jest właśnie to napięcie i harmonia między starym a nowym. Wystarczy wsłuchać się w gwarę podczas lokalnego święta, spróbować chleba z tradycyjnego pieca czy wybrać się na spacer leśnym szlakiem, by zrozumieć, że kociewska tożsamość nie jest zamkniętą kartą historii, lecz wciąż pisaną, żywą opowieścią.
Byliście świadkami zdarzenia w naszym regionie? Czekamy na Wasze sygnały i informacje. Można kontaktować się z nami za pośrednictwem strony facebookowej i mailowo: [email protected]. Dyżurujemy także pod numerem telefonu 729 715 670.
