27.01.2025 13:00 0 WGC / Gmina Nowe
fot. Urząd Gminy Nowe
Gmina Nowe przypomina o wydarzeniach sprzed ponad stu lat, które zmieniły bieg historii regionu. Powrót Pomorza do Polski był efektem długich negocjacji, działań wojskowych i społecznych, a także postanowień traktatu wersalskiego.
Jak przypomina Urząd Gminy Nowe, podczas Wielkiej Wojny Powszechnej, czyli I Wojny Światowej, życie straciło wielu Polaków, w tym 200 mieszkańców parafii św. Mateusza w Nowem. Po zakończeniu wojny, 11 listopada 1918 roku, podpisano rozejm, który stał się początkiem odzyskiwania niepodległości przez Polskę. W przypadku Pomorza kluczowym momentem była Konferencja w Wersalu, zakończona 28 czerwca 1919 roku, która określiła zasady przekazania tych ziem.
Na mocy umowy zawartej 29 listopada 1919 roku w Berlinie, ustalono harmonogram przejmowania dawnych ziem pruskich. Za realizację tego zadania odpowiadał Front Pomorski, dowodzony przez generała Józefa Hallera. Proces ten rozpoczął się 18 stycznia 1920 roku w Toruniu, a kilka dni później, 25 stycznia, Nowe zostało włączone do odradzającej się Polski.
Prusacy opuścili miasto 24 stycznia o godzinie 15. Następnego dnia mieszkańcy powitali polskich żołnierzy, a ulice udekorowano biało-czerwonymi flagami i orłami. W poniedziałek o godzinie 10:30 na rynku w Nowem odbyła się uroczysta msza święta, którą odprawił proboszcz Bartkowski. Ostateczne przypieczętowanie powrotu Pomorza do Polski nastąpiło 10 lutego 1920 roku w Pucku, gdzie odbyły się symboliczne zaślubiny z morzem.
Byliście świadkami zdarzenia w naszym regionie? Czekamy na Wasze sygnały i informacje. Można kontaktować się z nami za pośrednictwem strony facebookowej i mailowo: [email protected]. Dyżurujemy także pod numerem telefonu 729 715 670.
